Teoria
WLAN
W roku 1997 organizacja IEEE ustanowiła normę 802.11 definiującą "radiowy
ethernet" znany pod nazwą Wireless LAN (WLAN). Wykorzystuje on bezpłatne
pasmo od 2400 do 2485MHz. Sieć radiowa jest bardzo ciekawą alternatywą
wszędzie tam, gdzie niemożliwe jest przeprowadzenie kabla pod ziemią lub
ze względów estetycznych nie jest wskazane prowadzenie plątaniny kabli.
Swe zastosowanie znajdzie także w miejscach gdzie ważna jest swoboda poruszania
się oraz łatwość dostępu do sieci.
Zalety sieci WLAN
- Jest
prosta w montażu i konfiguracji.
- Łatwa diagnoza usterki.
- Daje duże możliwości rozbudowy (modularność).
- Nieograniczona swoboda poruszania się.
- Nie wymaga okablowania.
- Można ją połączyć z kablową siecią LAN.
- Anteny kierunkowe pozwalają osiągnąć znaczny zasięg sieci.
- Brak konieczności podłączania jakichkolwiek kabli podczas przyłączania
stacji roboczej do sieci.
Obecnie występują dwa standardy sieci WLAN:
Pierwszy z nich zgodny z normą IEEE 802.11 pozwala na osiągnięcie maksymalnej
przepustowości 2Mb/s. Przy większych dystansach prędkość spada do 1Mb/s.
Maksymalna odległość pomiędzy urządzeniami nadawczymi ściśle zależy od
jakości podzespołów wyprodukowanych przez producenta.
Nowsza
modyfikacja IEEE 802.11b zezwala na transmisję z prędkością 11Mb/s . Przy
większych odległościach ze względu na ilość błędów transfer spada do 5Mb/s.
Po zastosowaniu anten zewnętrznych można łączyć się na znaczne odległości
w zależności od struktury terenu i użytych anten od 1-3 km.
Standard
802.11 pozwala na stosowanie dwóch typów transmisji: Frequency Hopping
Spread Spectrum (FHSS) and Direct Sequence Spread Spectrum (DSSS). Technologia
DSSS bazuje na kluczowaniu sygnału danych szybkozmienną sekwencją pseudolosową,
generowaną przez specjalny układ nadajnika. Elementy takiej sekwencji
nazywa się chipami a ich długość jest ułamkiem długości bitu danych i
ma wpływ na jakość transmisji: im dłuższy chip, tym większe prawdopodobieństwo
odtworzenia rzeczywistej wartości bitu danych. Sygnał danych trafia po
kluczowaniu do modulatora, a stamtąd w postaci szumu w eter. Odbiornik
z kolei taki sygnał demoduluje i poddaje kluczowaniu taką samą sekwencją
jak nadajnik, ale wytworzoną przez swój autonomiczny generator sekwencji
pseudolosowej. Bardzo wiele zależy zatem od synchronizacji obydwu generatorów.
Dla systemów DSSS specyfikacja 802.11 zapewnia możliwość implementacji
technik modulacji w warstwie fizycznej - DBPS (Differential Binary Phase
Shifting) i DQPSK (Differential Quaterature Phase Shift Keying). System
DSSS podstawia specjalne kody dla normalnej informacji bitowej, które
są przesyłane przez sieć. DSSS przedstawia każdy bit unikatowym kodem
i następnie rozprzestrzenia zakodowaną informację za pośrednictwem widma
fal radiowych, w postaci zabezpieczonej przed interferencją, która może
pojawić się tylko w punkcie widma. Po stronie odbierającej informacja
jest dekodowana do postaci pierwotnej. Techniki modulacji DBPS i DQPSK
zwiększają efektywność sygnału poprzez modulację fal radiowych w mniejszych
przyrostach niż odbywa się to zwykle, a tym samym pozwalają każdej fali
radiowej przenieść większą liczbę bitów. Przy użyciu technik modulacji
system DSSS jest w stanie osiągnąć szybkości 1-2 Mbps w paśmie 2,4 GHz.
Technika
CCK (Complementary Code Keying) działa wyłącznie z technologią DSSS. Nie
działa z FHSS i transmisjach w podczerwieni. W technice CCK wykorzystuje
się skomplikowane matematyczne wzory kodujące, pozwalające kodom przedstawić
większą liczbę informacji w cyklu zegara. Nadajnik może dzięki temu wysłać
zwielokrotnioną liczbę bitów informacji w każdym kodzie DSSS, tak dużą
aby możliwa była transmisja z szybkością 11 Mbps. Tak duża szybkość transmisji
wystarcza do niezawodnego działania wielu aplikacji biznesowych, poczty
elektronicznej, dostępu do serwera sieciowego, Internetu i innych.
W środowiskach
o mniejszych zakłóceniach technologia DSSS jest lepsza od FHSS. W technologii
FHSS przydzielone pasmo dzielone jest na wiele kanałów, podobnie jak w
GSM. Liczba i szerokość kanałów są stałe. Nadajnik zmienia częstotliwość
zgodnie z sekwencją pseudolosową zdefiniowaną przez algorytm skoku, negocjowana
na początku transmisji. Skoki takie dla urządzeń z zewnątrz są szumem
utrudniającym podsłuchanie. Interferencja na jednej częstotliwości powoduje
powtórzenie transmisji pakietu. Niezaprzeczalną zaletą FHSS jest redundancyjne
pokrycie wielu punktów dostępu, co eliminuje problem przeciążania zawsze
tego samego punktu dostępu i dodatkowo zwiększa odporność na zakłócenia
radioelektryczne.
Sieci
WLAN wykorzystywane w środowiskach korporacyjnych i dużych firmach muszą
mieć możliwości i mechanizmy bezpieczeństwa podobne do tych wykorzystywanych
w sieciach przewodowych LAN, do których są one podłączone. Funkcje raomingowe
pozwalają klientom przemieszczać pomiędzy obszarami obsługiwanymi przez
poszczególne punkty dostępu pozwalając na płynny, niezakłócony dostęp
do sieci "w ruchu". Zaawansowane techniki raomingu oferowane
przez niektórych producentów sprzętu pozwalają na uzyskanie przez adapter
klienta potwierdzenia od nowego punktu dostępu zanim adapter zerwie łączność
z dotychczasowym punktem dostępu. Zwiększa do pewność utrzymania komunikacji
i zapewnia stabilną pracę aplikacji sieciowych.
Ponadto
standard 802.11b określa opcjonalnie szyfrowanie danych z wykorzystaniem
klucza publicznego opartego na algorytmie RC4. Dodatkowo niektórzy producenci
implementują w swoich urządzeniach funkcje autoryzacji dostępu pozwalające
zadecydować punktowi dostępu czy dany klient może uzyskać dostęp do sieci
czy tez nie. Ponieważ pierwotnie sieci bezprzewodowe projektowane były
z myślą o zastosowaniach militarnych, na zagadnienia związane z bezpieczeństwem
danych kładzie się tu ogromny nacisk. Poza rozszrzeniami związanymi z
elastycznością i bezpieczeństwem, wysokoprzepustowy standard 802.11b pozwala
na obsługę dwóch trybów zużycia energii: Continuous Aware Mode i Power
Saving Polling Mode. W pierwszym trybie radio jest włączone non-stop i
czerpie energię cały czas. W drugim, radio wchodzi w tryb uśpienia aby
wydłużyć czas działania baterii urządzeń przenośnych. Współpracujący z
takim urządzeniem punkt dostępu zatrzyma dane w buforze i prześle odpowiedni
sygnał do klientów czekających na otrzymanie tych danych.
STRUKTURA
SIECI
Sieć WLAN
najprościej mówiąc jest to zespół urządzeń komunikujących się ze sobą
drogą radiową za pomocą specjalnych adapterów nadawczo odbiorczych. Zasadniczo
wyróżniamy trzy struktury sieci radiowych ze względu na ich organizację,
oto one:
IBSS (Independet
Basic Service Set) - sieć niezależna; w tym elementarnym przypadku do
stworzenia sieci potrzebne są dwie rzeczy: komputer i radiowa karta sieciowa.
Każda stacja nadawczo odbiorcza posiada ten sam priorytet i komunikuje
się z innymi komputerami bezpośrednio, bez żadnych dodatkowych urządzeń
aktywnych kierujących ruchem w LAN-ie. Po prostu wystarczy "wsadzić"
do komputera kartę radiową, zainstalować sterowniki, i już możemy rozkoszować
się niczym nie ograniczoną komunikacją z innymi komputerami (z danej podsieci)
wyposażonymi w karty radiowe . Nie wolno zapominać o ustawieniu we wszystkich
urządzeniach tego samego identyfikatora domeny (Wireless domain ID), umożliwiającego
komunikacje tylko z wybranymi maszynami, i zabezpieczającego przed nie
autoryzowanym użytkowaniem naszej sieci WLAN.
BSS (Basic
Service Set) - sieć zależna; wyżej przedstawiona konfiguracja (IBSS) jest
wystarczająca w przypadku małych, tymczasowych i niezorganizowanych sieci.
Co jednak się stanie jeśli zapragniemy połączyć ją z kablową instalacją
np. 10Base-T lub też zwiększyć zasięg poruszania się stacji roboczych?
Tutaj konstruktorzy proponują urządzenie zwane HUB-em AP (Access Point,
punkt dostępu, koncentrator radiowy ). Ów element spełnia funkcję bardzo
podobną do huba stosowanego w sieciach UTP, mianowicie wzmacnia i regeneruje
odebrany sygnał oraz kieruje ruchem w LAN-ie. Teraz wszystkie stacje robocze
należące do danej podsieci (domeny radiowej) nie komunikują się już bezpośrednio
ze sobą lecz za pośrednictwem owego koncentratora. Maksymalna ilość komputerów
obsługiwanych jednocześnie przez AP jest ściśle określona przez producenta
i oscyluje w granicach kilkudziesięciu urządzeń. Takie rozwiązanie znacznie
zwiększa zasięg sieci.
ESS (Extended
Service Set) - sieć złożona; powstaje podczas połączenia ze sobą co najmniej
dwóch podsieci BSS. Wystarczy zespolić ze sobą HUB-y AP tradycyjnym okablowaniem
umożliwiając w ten sposób komunikację stacjom bezprzewodowym z tradycyjną
siecią LAN oraz z jednostkami znajdującymi się w innych podsieciach radiowych.
Jeśli przy okazji zapewnimy nakładanie się na siebie sygnałów z poszczególnych
podsieci możliwe będzie poruszanie się komputerów po całej sieci ESS.
Roaming umożliwia przekazywanie klientów kolejnym punktom dostępu, w ten
sposób po wyjściu ze strefy zarządzanej przez jeden Access Point jesteśmy
automatycznie przekazywani kolejnemu znajdującemu się akurat w zasięgu
transmisji. Do łączenia podsieci WLAN można użyć specjalnych anten dookolnych
( np. PATRIA ), bądź kierunkowych (np. PARTNER)
NIEZBĘDNE
URZĄDZENIA
Radiowa
karta sieciowa - Do wyboru mamy trzy rodzaje interfejsów: ISA, PCI i PCMCIA.
Każdy z nich ma swoje wady i zalety. Modele ze złączem ISA zazwyczaj pozwalają
na własnoręczną konfiguracje parametrów działania adaptera oraz świetnie
nadają się do starszych komputerów, w których każdy slot PCI jest na wagę
złota. Jeśli chodzi o karty PCI to są one zgodne ze standardem Plug&Play
co jest ważne dla początkujących użytkowników sprzętu. Ponadto należy
mieć na względzie iż większość nowych płyt głównych prócz AGP posiada
tylko i wyłącznie złącza PCI, więc jeśli ktoś zamierza rozwijać swoją
konfigurację, rozsądniejszą alternatywą jest właśnie ten standard.
Access Point - Punkt dostępowy pozwala na podłanczanie wielu klientów
bezprzewodowych oraz łączenie sieci Ethernet bez żadnych dodatkowych urządzeń
(po zastosowaniu anten zewnętrznych na duże odległości), mogą pracować
także w funkcji BRIDGE i przedłużać zasięg radiolini. Punkty dostępu posiadają
szereg dodatkowych funkcji. Bardzo ważną cechą jest możliwość konfiguracji
poprzez dedykowane oprogramowanie SNMP.
PROJEKTOWANIE
SIECI RADIOWYCH
Pierwszą
sprawą jaką należy ustalić jest wybór topologii (IBSS, BSS czy ESS) oraz
maksymalnej przepustowości sieci . Wybór ten implikuje rodzaj urządzeń
oraz anten niezbędnych do jej budowy oraz ich rozmieszczenie. Przy projektowaniu
sieci radiowych nie wolno zapominać o kilku niezmiernie istotnych sprawach
bez których sieć nie będzie prawidłowo.
- Na linii między nadawcą a odbiorą nie może być żadnych większych przeszkód
co zapewni prawidłową transmisję.
- Koncentratory AP należy instalować wysoko na ścianie lub pod sufitem
co zwiększy ich zasięg.
- W strukturze ESS "okręgi" wyznaczone przez zasięg AP powinny
częściowo na siebie zachodzić zezwalając na prawidłowe przełączanie klientów
pomiędzy podsieciami oraz nieprzerwaną komunikację.
- Należy pamiętać iż aby sieć tworzyła spójną całość wszystkie urządzenia
w sieci powinny należeć do tej samej domeny (Wireless domain ID).
ZASTOSOWANIE W SIECIACH AMATORSKICH
Wyobraźmy
sobie sytuację, gdzie nie możliwe jest połączenie dwóch bloków za pomocą
tradycyjnego okablowania. W takim przypadku wystarczy w obu budynkach
umieścić dwa punkty dostępowe (Access Point) zainstalować anteny kierunkowe
i połączenie gotowe, należy pamiętać o skonfigurowaniu punktów dostępowych.
|